Een van de dingen die ik tijdens mijn jaar in China erg mistte aan het leven in Nederland was hoe groen het overal is. Aan parken, bossen en weilanden hebben we geen tekort. Met onze windmolens, zonnepanelen en elektrische auto’s is Nederland ook op andere manieren groen. China, daarentegen, is veel minder groen. Maar terwijl aan de ene kant nog beweerd wordt dat klimaatverandering niet bestaat en klimaatverdragen van tafel worden geveegd, klimt China aan de andere kant steeds hogerop als het om milieubewustzijn gaat.

Mondkapjes en grijze luchten

Groen is het niet op de campus

Op de achtergrond: de klokkentoren van de campus

Dat is dan ook wel hard nodig. Ik heb een jaar aan Shandong University gestudeerd, in Jinan. Een stad waar we in Nederland nooit iets over horen, maar waar wel bijna 7 miljoen mensen wonen en het qua luchtvervuiling niet onderdoet aan Beijing. Talloze keren is ons uitgelegd dat de luchtkwaliteit zo beroerd is omdat Jinan omringd wordt door bergen, waardoor alle vervuiling geen kant op kan. Maar toch, die vervuiling komt ergens vandaan.

De wegen zijn altijd druk en tijdens spitsuur staat bijna overal file, mede omdat Jinan nog geen metro heeft. Tijdens de snikhete zomer staat de airco voluit en tijdens de koude winter gaat de centraal beheerde verwarming dag en nacht aan. Voor iedere heldere dag krijgen ze er een reeks grijze, benauwde dagen voor terug. In ons appartement werd de lucht schoon gehouden door twee lichtfilters. Aan het einde van het jaar waren die binnenin roetzwart. Een lerares drukte ons op het hart om mondkapjes te dragen en vaak te douchen als de luchtvervuiling op zijn ergst was. De eerste keer een mondkapje op is nog grappig, maar algauw heb je er schoon genoeg van. Een vriendin in Nederland vroeg aan haar dokter of het gezien haar astma wel verstandig was om mij in China te ontmoeten. We kregen het advies om in Taiwan of Thailand af te spreken.

Links wel groen, rechts niet

De beste dag vs. de slechtste dag van het jaar

De eerste stap is gezet

Luchtkwaliteit in Amsterdam wel groen

Ter vergelijking: op dezelfde dag was de meting van de luchtkwaliteit in Amsterdam 25

Aandacht voor het milieu is er genoeg in China. Na jarenlange eenkindpolitiek is men het gewend om alles in één kind te investeren. Ouders willen het beste voor hun kind, al helemaal als het om gezondheid gaat. Windmolenparken schieten uit de grond, er wordt massaal gebruik gemaakt van het openbaar vervoer en de vele scooters en motorfietsen op straat zijn allemaal elektrisch. Borden op straat roepen voorbijgangers op om milieubewust te zijn.

Een wereld van plastic

Toch kan en moet er nog veel meer gedaan worden, zoals het beperken van voedselverspilling en het scheiden van afval. Je bord helemaal leegeten is niet beleefd, want dat zou wel eens kunnen betekenen dat je niet genoeg had. Overdaad staat gelijk aan welvaart, hoeveel er uiteindelijk ook weggegooid wordt. In China krijg je voor ieder wissewasje een plastic tas en bij iedere maaltijd wegwerpstokjes. In een pak koekjes zit ieder koekje ook weer verpakt in z’n eigen jasje van plastic. Er is dus nog zeker werk aan de winkel.

Op naar blauwe luchten en een groene toekomst

China is een schitterend land, maar toen ik er woonde kon ik er maar moeilijk aan wennen dat schone lucht niet vanzelfsprekend is. Bewust omgaan met het milieu vind ik erg belangrijk. Mijn tijd in China heeft me dit nog eens extra in laten zien. China toont echter ook aan dat het mogelijk is om een land met meer dan een miljard inwoners bewuster om te laten gaan met het milieu. In Nederland mogen we ons gelukkig prijzen met onze nog schone zeelucht, maar daar moeten we het niet bij laten.

Want het milieu verbeteren, en daarmee de wereld, begint bij jezelf.