Bij elk hoorcollege dat ik vorig jaar bijwoonde gebeurde aan het eind iets opmerkelijks. Iets dat ik niet eerder heb gezien en misschien na Universiteit Leiden nooit weer mee zal maken. Niet alleen overenthousiaste, beginnende straight A students doen het. Nee, iedereen doet mee op zo’n moment. Applaus. Na elk hoorcollege. Vreemd.

Het vreemde aan het eindapplaus is dat het niet overeenkomt met wat tijdens het hoorcollege gebeurt. Mensen kijken om zich heen, zitten met een mobieltje te pielen of zitten er bij alsof ze geknipt zijn voor een bijrol inThe Walking Dead. Plotseling, de verlossende woorden van de professor: “Ik zie jullie graag volgende week donderdag weer, we zullen het dan over de behandeling van depressie hebben”. Een persoon begint te klappen, waarna de rest automatisch volgt.

Is het uit opluchting omdat het voorbij is? Komt het doordat iedereen zin heeft in het volgende hoorcollege? Sommige professoren zijn goed genoeg om applaus te krijgen, zonder twijfel. Maar, zoals op elke universiteit zijn er ook in Leiden hoorcolleges geweest die niet applauswaardig waren. Nu kun je zeggen, Bart, dit is geneuzel. Is dit wat je leert op school? En misschien heb je gelijk door dat te zeggen. Je wilt dus iets wetenschappelijks ter onderbouwing? Ook al is het misschien vergezocht? Oke, dat kan.

Niet elk applaus is hetzelfde. Wie in het theater komt zal gemerkt hebben dat het eindapplaus in golfbewegingen gaat. Het applaus begint chaotisch en door elkaar. Vervolgens gaat iedereen langzaam in hetzelfde ritme klappen, waardoor het meer synchroon loopt. Naarmate iedereen enthousiaster wordt over het synchroon klappen versnelt men weer. Hierdoor wordt het applaus weer chaotisch. Je begrijpt wel waar dit naartoe gaat. De twee fasen wisselen elkaar af totdat men moe is van het klappen. By the way, de wetenschappelijke onderbouwing komt van Z. Néda en vrienden*.

Het hoorcollegeapplaus lijkt totaal niet op theaterapplaus. Voordat de eerste golfbeweging op gang kan komen is iedereen al weer naar huis. Het theaterapplaus kan naar de universiteit komen als de hoorcolleges zo goed zijn dat ze applaus afdwingen. Wat maakt een hoorcollege applauswaardig?

  1. Leer ons iets nieuws.
  2. Vertel enthousiast over het onderwerp en gebruik humor.
  3. Maak overzichtelijke en pakkende presentaties.

Professoren der Universiteit Leiden: neem deze tips ter harte en zorg er voor dat wij niet anders kunnen dan jullie belonen met applaus!

* http://www.nature.com/nature/journal/v403/n6772/full/403849a0.html

applaus_psychologie_publiek