Stel je voor: je bent een arme student aan het begin van een grote studie. Aan het begin van je studie heb je twintig boeken nodig die gemakkelijk €60 per stuk kunnen kosten. Je weet dat er torrents bestaan waar het Engelstalige gedeelte van je studiemateriaal op te vinden is.

Stel, je bent bezig met je masterscriptie. Je hebt een boek van Deleuze nodig. Iederéén heeft een boek van Deleuze nodig, dus je bent de derde in de wachtrij van de UB. Je vraagt op Facebook of je van iemand het boek mag lenen, en een studiegenoot stuurt je een link naar een website waar de pdf illegaal gescand op staat.

Wat doe je?

The Pirate Bay

In deze eeuw is het makkelijker dan ooit om het copyright te omzeilen en materiaal te delen. Downloaden was in Nederland altijd legaal: alleen uploaden, beschikbaar stellen dus, was strafbaar. Kort geleden is dat veranderd. Nu is ook het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal illegaal.

Het is natuurlijk heel logisch, wordt ons allemaal verteld. Als je iets gaafs, moois, bruikbaars produceert, wil je daar graag wat voor terugkrijgen. Zonder geld kun je de tijd niet nemen om boeken te schrijven. Zonder geld kun je geen gave films met special effects maken, en geen studio afhuren voor je muziek.

Maar toen was er Cory Doctorow. “The big problem isn’t piracy, it’s obscurity.” Met deze claim begint hij zijn boek Little Brother (2008), dat, net als al zijn andere boeken, gratis te downloaden is. Deze boeken zijn óók gewoon op papier in de winkel te koop. En Doctorow krijgt zijn kostje wel bij elkaar: als je werk gelezen wordt, is het een stuk makkelijker om prijzen, beurzen en contracten bij elkaar te krijgen. Neem nou Game of Thrones. Hoeveel Nederlanders kijken dat? En hoeveel Nederlanders hebben een tv-aansluiting waarbij de zender HBO te ontvangen is? Hoe lang is HBO überhaupt al in Nederland te ontvangen, een jaar of twee?

Okee, series, muziek en boeken downloaden voor je vrije tijd is een luxe, dus daar moet je principieel gewoon voor betalen, vind ik. Maar zeker binnen de universiteit kan het copyright behoorlijk in de weg zitten, en niet eens opzettelijk. Het is een nare situatie als je het boek niet kan betalen en de download voor je neus staat. Het is nog veel vervelender als je iedere dag drie boeken van duizend bladzijden mee moet slepen, je die boeken ook daadwerkelijk hebt aangeschaft, en je eigenlijk gewoon een digitale editie ernaast zou willen hebben om jezelf een hernia te besparen. Is het in dit laatste geval nog steeds stelen?

Ben ik hypocriet en weet ik niet hoe het is als ik niet betaald word voor mijn harde werk? Ik heb zelf twee artikelen gratis voor iedereen beschikbaar gesteld op academia.edu, en iedere week worden mijn artikelen meerdere keren bekeken, volgens Google Analytics. Er zijn nu zelfs externe websites die naar deze artikelen linken. Ik ben daar onwijs trots op. Wat is er erger: niet betaald worden voor je harde werk, of weten dat mensen je werk niet kunnen betalen?