Dit is de meest persoonlijke blog die ik ooit ga schrijven. Maar tegelijkertijd is het een onderwerp dat meer studenten aangaat dan je je misschien beseft: stress en burn-outs. In deze blog mijn verhaal met fragmenten uit mijn dagboek.

Een beetje stress hoort er gewoon bij, toch?

Ik begon in 2015 enthousiast aan mijn pittige studie Biomedische Wetenschappen, met daarnaast nog allerlei nevenactiviteiten. Over het algemeen ging dat allemaal best lekker. Alles wat ik deed vond ik leuk en deed ik met veel plezier, wat is daar mis mee?! Er waren wel eens momenten dat ik het overzicht kwijt was en me dat teveel werd. Effe janken en dan kon ik weer door. Het lukt me toch altijd wel. En ze hadden me hier nodig, en daar. Ik kon niet gemist worden, vond ik. Anderen vertrouwden op mijn inzet.

“Na een veel te drukke kerstvakantie ging het mis. Het lukte gewoon niet meer.”

Met die mentaliteit heb ik nominaal mijn bachelor gehaald. Daarna ging ik verder met de master Biomedical Sciences. Toen ik aan de eerste stage begon, in november 2018, had ik daar ontzettend veel zin in. Maar na een veel te drukke kerstvakantie ging het mis. Het lukte gewoon niet meer. Ik snapte (en snap) niet wat er met me gebeurde, waarom het niet ging.

“Mijn hoofd en mijn lichaam hebben de afgelopen week aan de noodrem getrokken; dat was voor mij helaas nodig om te realiseren dat het vijf voor twaalf is. En dat de klok al een tijdje stilstaat. Waar ik de afgelopen dagen nog in paniek raakte als ik dacht dat ik nu van alles miste en dat ik helemaal geen tijd had om thuis te zitten, is er nu een vreemdsoortige rust over me neergedaald en besef ik dat het zo niet langer kan.”

Van de bank naar bed en weer terug

Na een week van mijn bed naar de bank en weer terug, realiseerde ik me dat het eigenlijk gewoon niet ging. Na een paar weken brak ik mijn stage af, met ontzettend veel verdriet. De studieadviseur was hierbij een fijne ondersteuning. Ik begon met schrijven in een dagboek. Dat document telt inmiddels al meer dan 60.000 woorden en daar komt af en toe nog steeds meer bij. Silver lining: in die tijd van intense emoties heb ik mijn mooiste zinnen ooit geschreven.

Ik ageer tegen het woord “burn-out”, maar als ik uit moet leggen wat er afgelopen jaar met me aan de hand was, neem ik toch dat woord in de mond, simpelweg omdat dat de makkelijkste uitleg is. Er zijn zo veel mensen met een burn-out, en het voelt zo generaliserend, maar iedereen beleeft het echt op zijn of haar eigen manier. Je zal nooit volledig uit kunnen leggen hoe het voor jou voelt, dat is zo intens lastig. Maar ik heb het in mijn dagboek zo goed mogelijk proberen te omschrijven.

“Diepgewortelde angst. Verzengende, verlammende paniek. Bij het willen, moeten, kunnen, en dan te veel. Bij kiezen en delen. Bij niet willen, maar toch doen. Bij willen, maar niet doen. Paniek bij het genieten van de dingen, want ik moet nog zo veel. Bij het stilstaan, want de wereld draait door, en die moet ik bij kunnen houden. Bij het te hard en te veel verlangen naar iets waarvan ik weet dat ik het niet zal krijgen. Bij het stellen van te hoge verwachtingen, die ik dan toch wel waar maak voor mezelf. Bij het teleurstellen van anderen, en daarmee dan bovenal mezelf. Paniek dat niemand mij echt, volledig, helemaal begrijpt. Angst dat datgene wat ik zoek, in dit universum niet bestaat.”

Twee stappen vooruit, één stap achteruit

Afgelopen jaar was nogal een bewogen jaar, vooral in het feit dat ik veel stil heb gezeten. Dat was moeilijk, en is soms nog steeds moeilijk. Twijfels over álles wat ik doe, deed en wilde doen passeerden de revue. Ik besefte me dat járenlange sluimerende stress had veroorzaakt wat ik nu voelde, en dat is best een eng besef.

Ik heb twee psychologen bezocht, die allebei precies tegenovergesteld te werk zijn gegaan, maar ze hebben niet zo heel veel voor mij kunnen betekenen uiteindelijk. Het klikte misschien ook niet helemaal, achteraf. Als je al niet helemaal weet hoe iemand je kan helpen en wat je er precies komt doen, behalve dan dat je dit niet alleen kan, dan is het ook lastig om dan maar verder te gaan zoeken. Tussendoor heb ik de studentpsycholoog ook benaderd, dit was een fijne persoon waar ik goede gesprekken mee heb gehad, dus contacteer deze zeker als je het moeilijk hebt.

“Waar ik nu ben, daar ben ik helemaal zelf gekomen, met de steun van familie en vrienden.”

In september 2019 ben ik weer aan de slag gegaan, met een andere stage, die ik parttime heb voltooid. Waar ik nu ben, daar ben ik helemaal zelf gekomen, met de steun van familie en vrienden. Dat betekent ook dat ik veel dingen niet helemaal doe zoals goed voor me zou zijn. Af en toe ervaar ik nog steeds buitenproportioneel veel stress. Afgelopen jaar heb ik vooral geleerd hoe ik stress moet ontwijken en “nee” moet zeggen. Een ontzettend belangrijke les, maar dealen met stress vind ik nog steeds moeilijk.

Open water met een steiger en een trappetje

Deze foto maakte ik vorig jaar april, toen ik een weekje in Zeeland verbleef. Het open water dat voor me ligt staat symbool voor mijn herstel.

Stress in coronatijd

In deze toch al stressvolle tijden, waarin we eigenlijk minder druk zouden moeten ervaren, kan je toch moeite hebben om te ontspannen. Ik merk het zelf ook; deze coronacrisis daagt me opnieuw uit en laat me beseffen dat ik al heel ver ben gekomen, maar nog altijd onderweg ben. Het is moeilijk om je thuis te concentreren, en dan is het vervolgens ook moeilijk ontspannen als je het gevoel hebt dat je onproductief bent geweest. Ineens ervaren veel meer studenten die stress en zorgen, en is het ook belangrijk om daarbij stil te staan. Wees nu extra lief voor jezelf, en praat erover. Echt! Geloof het of niet, maar door goed te ontspannen en voor jezelf te zorgen, ben je vaak productiever op het moment dat je dan toch aan de slag gaat.

In het vervolg op deze blog lees je meer tips wat je moet doen als je veel stress ervaart, en hoe je kunt voorkomen dat het uit de hand loopt.

Veel liefs van mij!
– Manon –