ICDOp 23 november 2012 vond de jaarlijkse Interstedelijke Criminologie Dag plaats. Ieder jaar wordt deze dag georganiseerd door de drie studieverenigingen voor Criminologie uit Amsterdam (CDP), Rotterdam (CIA) en Leiden (CoDe). Het thema van de dag was “De gang van zaken. Een rechtspsychologische kijk op de criminologie”. Dit is een thema dat altijd actueel is binnen de criminologie, maar met name door de nieuwe ontwikkelingen rondom de zaak-Vaatstra was het nu extra actueel.

De dag begon om 09.00 uur met een kopje koffie en thee, altijd een goede start. De openingslezing werd verzorgd door Prof. dr. J.P. van der Leun. Zij gaf een kort overzicht van onze baankansen en had een duidelijke boodschap voor de studentdeelnemers aan deze dag. De boodschap luidde dat we vooral dingen naast onze studie moeten doen, maar niet moeten stapelen, geef richting aan je CV. Na deze gouden tip was het tijd voor misschien wel de beroemdste rechtspsycholoog van Nederland Peter van Koppen.  Hij vertelde helaas niets over de zaak-Vaatstra, waar hij eerder die week mee in het nieuws was gekomen, maar gaf ons een overzicht van rechterlijke dwalingen door de jaren heen. Hierin kwamen onder andere de Schiedammer-parkmoord, de Puttense moordzaak en de zaak van Lucia de B. aan bod, maar ook minder bekende zaken werden aangehaald. Als je deze zaken zo hoorde met de uitleg wat er mis is gegaan kan je je haast niet voorstellen dat dit echt gebeurd is in Nederland! Een verdachte veroordelen die ten tijde van het delict nog bewijsbaar op z’n werk was (Schiedammer-parkmoord), de sleeptheorie voor waar aannemen terwijl er geen sperma-sporen in het slipje gevonden waren (Puttense moordzaak). Maar achteraf is altijd makkelijk praten natuurlijk!

De rest van de dag bestond uit workshops. Ik had gekozen voor een workshop over getuigenverklaringen. Hierbij begonnen we met het geven van een signalement van een meisje dat iedereen had gezien, maar niemand bewust had waargenomen. Dit bleek nog flink lastig! Zo moesten we haar lengte schatten en vertellen wat voor schoenen ze aan had. De verschillende lengtes die genoemd werden lagen maar liefst 20 centimeter uit elkaar. Niet bepaald betrouwbare verklaringen dus. De tweede workshop die ik heb bijgewoond ging over de Puttense moordzaak. Op deze moordzaak, daterend uit 1994, hebben maar liefst drie verschillende politieteams gezeten. De workshop werd verzorgd door een lid van het laatste team. Hij vertelde heel boeiend over wat ze allemaal hebben onderzocht, hoe zij alles hebben uitgeplozen en hoe zij uiteindelijk de echte dader hebben gevonden en opgepakt. Met name deze workshop was erg interessant omdat we zo een kijkje kregen in de recherchewereld, wat toch altijd tot de verbeelding spreekt! Maar ook hier bleek dat recherchewerk niet altijd alleen maar spannend is; ze zijn twee jaar lang bezig geweest om alle documenten die er reeds waren in de Puttense moordzaak te digitaliseren. Na deze twee jaren kwamen pas de ‘spannende’ dingen.

Gedurende de dag waren er vragen gegroeid bij de deelnemers die bij het slotdebat werden besproken. Zo werd er stevig gediscussieerd over de waarde van daderbekentenissen en hoe onterecht veroordeelden tegemoet gekomen moeten worden. Uiteraard werd deze boeiende dag afgesloten met een gezellige borrel!