In de wereld van de diplomatie is het overhandigen van de geloofsbrieven een van de meest ceremoniële gebeurtenissen. Ik had de eer getuige te mogen zijn van een dergelijke ceremonie. In dit blog vertel ik wat de ceremonie precies is en over mijn ervaringen als getuige.

Wisseling van de wacht

Om niet te vereenzelvigd te raken met het land waarin zij wonen en werken, mogen diplomaten slechts een beperkt aantal jaar op een bepaalde post werkzaam zijn. Vaak is dit een periode van vier jaar. Hierna verhuizen zij in de grote roulatie naar een nieuwe post of terug naar het ministerie in Den Haag. Deze grote wisselronde vind jaarlijks in de zomermaanden plaats. Op veel posten komen iedere zomer dan ook een aantal nieuwe mensen te werken. Hier in Riyad viel de wisseling deze zomer mee. Slechts één diplomaat werd er vervangen: de Nederlandse ambassadeur voor Jemen.

Dit moet ik waarschijnlijk even uitleggen: de Nederlandse ambassadeur voor Jemen die in Riyad werkzaam is? De situatie is ongeveer als volgt: omdat het in Jemen momenteel te gevaarlijk is vanwege de burgeroorlog, is de Nederlandse ambassade er gesloten. De ambassade is momenteel tijdelijk op het ministerie in Den Haag gehuisvest. Echter, om de situatie in Jemen toch van dichtbij in de gaten te kunnen houden, is de ambassadeur voor Jemen niet alleen in Den Haag werkzaam. Hij of zij werkt ook regelmatig een aantal weken vanuit de Nederlandse ambassade in Amman (Jordanië) en dus ook bij ons, vanuit de ambassade in Riyad.

Omdat de afgelopen ambassadeur voor Jemen, Robert Petri, ambassadeur werd in Nigeria, moest hij worden vervangen. Zijn vervanger is Irma van Dueren, die voor het eerst de functie van ambassadeur zal vervullen. De afgelopen twee weken was zij vanuit onze ambassade werkzaam aanwezig. Het was mijn eer haar te vergezellen bij het overhandigen van haar geloofsbrieven.

De 'wachtruimte' waar we verbleven voor de overhandiging van de geloofsbrieven

De ‘wachtruimte’ waar we verbleven voor de overhandiging van de geloofsbrieven

Wat zijn de geloofsbrieven?

Wanneer een Nederlandse ambassadeur voor het eerst deze functie gaat vervullen, wordt hij of zij in deze functie beëdigd door koning Willem-Alexander. Voor vertrek naar het land waar de ambassadeur zijn functie gaat vervullen, ontvangt deze uit naam van de koning de geloofsbrieven. Deze brieven zijn niets meer of minder dan een schriftelijk bewijsstuk dat de koning de ambassadeur als zijn vertegenwoordiger in een bepaald land aanwijst.

In het geval van ambassadeur van Dueren gaf de koning dus middels de geloofsbrieven aan dat zij de belangen van de koning en het Koninkrijk der Nederlanden in Jemen behartigt. De geloofsbrieven van het Koninkrijk der Nederlanden zijn altijd geschreven in het Frans, de internationale taal van de diplomatie.

Het overhandigen van de geloofsbrieven gebeurt in twee aparte gelegenheden. Op de eerste dag overhandigt de ambassadeur een kopie van de geloofsbrieven aan de minister van Buitenlandse Zaken van het land waarin hij werkzaam is. Een dag later volgt de overhandiging van de officiële geloofsbrieven aan het staatshoofd van het land. Tijdens het overhandigen van de geloofsbrieven aan het staatshoofd is het gebruikelijk dat de ambassadeur kort het woord neemt. Hij brengt dan een boodschap van gelukswensen over namens het staatshoofd en het volk van het land waarvoor hij ambassadeur is.

Ambassadeur van Dueren met de Jemenitische minister van Buitenlandse Zaken, aan wie zij een dag eerder een kopie van de geloofsbrieven overhandigde.

Het overhandigen van de geloofsbrieven aan de president van Jemen

Op donderdag 15 september had ik de eer ambassadeur van Dueren te vergezellen toen zij haar geloofsbrieven ging overhandigen aan president Hadi van Jemen. Voor mij was dit natuurlijk een fantastische ervaring en een mooi inkijkje in een plechtige, diplomatieke ceremonie. Het bericht dat ik mee zou gaan kwam voor mij nogal onverwachts. Hoewel ik wist dat de ambassadeur die week en de daaropvolgende week vanuit onze ambassade zou werken, had ik totaal geen idee dat ik mee zou mogen met dit bezoek. Dit was dus echter wel het geval en zodoende stapten we rond kwart voor elf in de auto. Om de ervaring compleet te maken was deze auto ook nog eens uitgerust met de Nederlandse vlag, waardoor ik gedurende de gehele rit naar onze nationale driekleur heb gekeken, die vrolijk wapperde in de wind.

Ons vervoer van de dag: de auto met nationale driekleur!

Ons vervoer van de dag: de auto met nationale driekleur!

De autorit zou ons naar een paleis van het Saudische koningshuis brengen, dat op ongeveer een kwartier van de ambassade lag. De ceremonie zou daar plaatsvinden, omdat de regering van Jemen tijdens de oorlog hun land heeft moeten verlaten en sindsdien in Riyad in ballingschap verblijft. Eenmaal aankomen bij het paleis werden we opgewacht door een man die de vertaler van de president bleek te zijn. Hij begeleidde ons naar een wachtruimte, de rijkst versierde wachtruimte die ik ooit heb gezien.

Daar bleken we niet de enige te zijn die die dag hun geloofsbrieven kwamen overhandigen; de wachtruimte was reeds gevuld met een Duitse en een Sri Lankaanse delegatie. Iedere delegatie zou echter een aparte ontmoeting met de president hebben. In de wachtruimte maakte iedereen van de gelegenheid gebruik om, onder het genot van een kopje thee, de nodige visitekaartjes uit te wisselen. Daarna werd de Duitse delegatie weggeroepen, wat voor ons een goed moment was om de prachtige wachtruimte en aangrenzende ruimtes op de gevoelige plaat vast te leggen. Zulke foto’s zijn toch altijd leuk voor in het plakboek! 😉

De ontmoeting met de president

Nadat onze oosterburen hun ontmoeting met de president hadden gehad, was het onze beurt. De vertaler ging ons voor naar de ruimte waar de ontmoeting zou plaatsvinden. Het bleek een prachtige, hoge balzaal te zijn. Aan het hoofd van de ruimte stond de president. Het overhandigen van de geloofsbrieven, zo legde de vertaler ons uit, dient op een specifieke manier te gebeuren. Wanneer de ambassadeur de ruimte binnenkomt, dient ze de president tot op ongeveer drie meter te naderen. Daar dient ze vervolgens haar praatje te doen en de wensen namens koning Willem-Alexander en het Nederlandse volk over te brengen. Ten slotte overhandigt ze de president de geloofsbrieven en volgt er een kort fotomoment. Zo gezegd, zo gedaan.

Nadat de ambassadeur en president Hadi getweeën op de foto waren gezet, introduceerde de ambassadeur mij, waarna nog een kort fotomoment met ons drieën volgde. Na de foto’s en ceremoniële plechtigheden volgde een 1-op-1 gesprek tussen de president en de ambassadeur. In tegenstelling tot mijn verwachting was het gesprek niet enkel een over en weer van beleefdheden, maar spitste het zich gelijk toe op de inhoud. Zo werd onder meer de historische band tussen Jemen en Nederland besproken, maar ging het ook over de burgeroorlog in Jemen. De positie van Nederland ten aanzien van deze oorlog werd besproken en wat Nederland kon doen om te humanitaire ramp ten gevolge van het conflict te verlichten.

Op de foto met president Hadi van Jemen

Op de foto met president Hadi van Jemen

Na een minuut of vijfentwintig was het gesprek ten einde en liepen we het paleis weer uit. Ik gewapend met een blocnote vol aantekeningen voor mijn te schrijven verslag. Daar stond de auto weer te wachten en werden we teruggebracht naar de ambassade. Beiden met de nodige herinneringen aan deze bijzondere ontmoeting.

Hiermee kom ik aan het einde van dit blog! Bedankt weer voor het lezen. Volgende week zal ik een totaal ander onderwerp behandelen: Saudische vrouwen en hun toegang tot de arbeidsmarkt. Tot dan!