Tijdens een commissievergadering legde de voorzitter een recorder op tafel. “Dan kan ik makkelijk thuis in alle rust de notulen uitschrijven.”
Verbaasd keek ik naar het ding. “Waar heb jij zo’n apparaat voor gekocht?”
“Oh, ik neem altijd mijn hoorcolleges bij rechten op. Er zit altijd wel een handvol mensen met zo’n apparaat op hun tafel.”
Ik kon het nauwelijks geloven. Is dit normaal? Mag dit zelfs wel?
In Canada merkte ik eens tijdens een werkgroep dat er op het scherm van de laptop van de vrouw naast me een trillend lijntje bewoog. Het lijntje trilde harder toen ik antwoord gaf op de vraag van de docent. Omdat ik het nogal vervelend vond dat iemand zonder toestemming mijn gesprek aan het opnemen was, en omdat ik de regelgeving van UBC hierover niet kende, vroeg ik om raad bij de docent in kwestie.
Op Bol.com heb je deze, de goedkoopste, voor €50. Opletten is goedkoper.
De docent schrok behoorlijk. De privacyregels van UBC verbieden uitdrukkelijk dat studenten hoorcolleges en werkgroepen opnemen. De student die dit in mijn werkgroep had gedaan, deed dit om ze later nog eens rustig terug te kunnen luisteren. Ze schreef een verontschuldigende mail aan de werkgroep, waarin ze beloofde het niet meer te doen.
Zeker als de taal van het college niet je moedertaal is, zoals bij deze student, kan ik me voorstellen dat je je college graag nog eens op een rustig tempo een tweede keer wilt doornemen. Toch heb ik hier problemen mee, en niet alleen omdat Engels niet mijn moedertaal is. Als je geen toestemming vraagt aan de docent, schend je diens privacy er flink mee. Natuurlijk kan het zo zijn dat je je opnames netjes voor privé gebruik houdt, maar wie verhindert je om het geheel online te zetten?
Daarnaast kan ik me voorstellen dat de universiteit zelf hier ook stevige bezwaren tegen heeft. Een hoorcollege is een product van de universiteit met commerciële waarde. Studenten betalen een hoop geld om ze aan te mogen horen. Illegale opnames zijn dus plagiaat. Ik denk het mijne van plagiaat, zoals ik al eerder geschreven heb, maar voor degene die deze hoorcolleges produceren is dit natuurlijk een prioriteit.
Bij werkgroepen vind ik de situatie nog gevoeliger liggen. Daar zijn het niet alleen de docenten wiens privacy geschonden wordt door een geluidsopname. De studenten zijn even vaak, of zelfs vaker, aan het woord. Ik wil absoluut niet dat iemand mijn presentaties of discussies op Youtube kan gooien zonder dat ik hier van te voren vanaf weet.
Als ik van te voren weet dat er opnames gemaakt worden, vind ik het prima. Dan pas ik me daarop aan: ik maak alleen opmerkingen als ik er heel zeker van ben, of stel vragen pas na het college. Zo hield ik me tijdens mijn bachelor bij het college Wetenschapsfilosofie op de achtergrond, tot ik erachter kwam dat vragen uit de zaal niet te horen waren op de Blackboard-opname.
Maar zitten docent en werkgroep daar wel op te wachten, studenten die terughoudend zijn omdat ze niet vastgelegd willen worden met een suffe opmerking? Natuurlijk niet. Tijdens je werkgroepen moetje veilig op je bek kunnen gaan als je iets niet snapt, en moet je ook een presentatie kunnen geven als je podiumvrees hebt en de groep van 15 medestudenten al intimiderend genoeg is.
Dus tenzij je fysiek niet in staat bent om college te volgen zonder opnameapparatuur, laat die apparaten alsjeblieft thuis. En als je ze toch wilt inzetten, zorg dan dat iedereen ervan op de hoogte is, zodat je medestudenten hiermee rekening kunnen houden.
Mijn recht op privacy zou je erg dankbaar zijn.
